Blisko 3 miliony Polaków choruje na cukrzycę typu 2. Aż 90% chorych na cukrzycę zmaga się właśnie z typem 2. Dobra wiadomość jest taka, że można jej uniknąć lub opóźnić rozwój objawów.
W tym artykule omówimy, co to jest cukrzyca typu 2, skąd się bierze, jakie daje objawy i w jaki sposób się przed nią chronić.
Co to jest cukrzyca typu 2?
Cukrzyca typu 2, najbardziej rozpowszechniona odmiana cukrzycy, to stan, w którym trzustka nie wytwarza wystarczającej ilości insuliny lub organizm chorego nie wykorzystuje jej efektywnie.
W rezultacie zbyt duża ilość cukru pozostaje we krwi i nie jest wykorzystywana jako źródło energii przez komórki ciała. Aby glukoza przedostała się do komórek potrzebna jest właśnie insulina.
Cukrzyca typu 2 zwykle dotyka osoby starsze, kiedyś była nawet nazywana „cukrzycą starczą”. Jednak ze względu na rosnące wskaźniki otyłości, zaczynają na nią chorować coraz młodsze osoby. Stała się chorobą cywilizacyjną!
Cukrzyca typu 2: objawy, które powinny niepokoić
Objawy cukrzycy typu 2 zwykle pojawiają się powoli, rozwijają przez wiele lat i mogą być tak niepozorne, że pozostają niezauważone.
Niektórzy nie zdają sobie sprawy, że cierpią na tę chorobę, dopóki nie rozwiną się u nich powikłania cukrzycy.
We wczesnych stadiach, chociaż trzustka wytwarza insulinę, nie uwalnia jej prawidłowo, co trwa dłużej niż powinno. Jednak na tym etapie poziom cukru we krwi zwykle pozostaje w normie.
Z biegiem czasu insulinooporność (oporność organizmu na insulinę), na którą duży wpływ ma nadmiar tkanki tłuszczowej, zmusza trzustkę do wytwarzania większej ilości insuliny w celu utrzymania prawidłowego poziomu cukru we krwi.
Po kilku latach takiego działania, komórki trzustki produkujące insulinę zużywają się i wytwarzają jej mniej. Wtedy poziom cukru we krwi zaczyna rosnąć, co prowadzi do rozpoznania cukrzycy typu 2.
Objawy cukrzycy typu 2 obejmują:
- większe pragnienie i głód,
- przyrost wagi,
- suchość w ustach,
- częstsze oddawanie moczu,
- zmęczenie, osłabienie,
- zaburzenia widzenia,
- ciężki oddech,
- trudno gojące się rany,
- zaburzenia erekcji,
- infekcje układu moczowego,
- swędzenie, zwłaszcza w okolicach pachwin i pochwy,
- grzybica międzypalcowa,
- mrowienie lub drętwienie w obrębie stóp i dłoni,
- wyczuwalny aceton w oddechu (świadczący o rozwoju kwasicy ketonowej).
Diagnoza w kierunku cukrzycy typu 2
Do rozpoznania cukrzycy wykorzystuje się najczęściej: test glikemii przygodnej (Random Plasma Glucose – RPG), badanie glikemii na czczo (Fasting Plasma Glucose – FPG), badanie poziomu hemoglobiny glikowanej (HbA1c) i doustny test obciążenia glukozą (Oral Glucose Tolerance Test – OGTT).
Polskie Towarzystwo Diabetologiczne podaje kryteria diagnostyczne cukrzycy z uwzględnieniem tych testów.
O cukrzycy świadczą objawy oraz wynik testu glikemii przygodnej ≥ 200 mg/dl (≥ 11,1 mmol/l).
Jeśli glikemia przygodna jest w normie, ale wynik HbA1c wynosi ≥ 6,5% (≥ 48 mmol/ mol) lub poziom glikemii na czczo w każdym z dwóch pomiarów daje wyniki ≥ 126 mg/dl (≥ 7,0 mmol/l), również diagnozuje się cukrzycę.
Rozpoznaje się ją też, kiedy doustny test tolerancji glukozy w 120. minucie OGTT daje wynik ≥ 200 mg/dl (≥ 11,1 mmol/l).
Co powoduje cukrzycę typu 2? Przyczyny i czynniki ryzyka
Do cukrzycy typu 2 prowadzą dwa główne czynniki: problemy z produkcją insuliny i insulinooporność.
Kiedy zaczyna się cukrzyca typu 2? W grupie ryzyka są osoby w wieku powyżej 45 lat, z nadwagą, zaburzeniami gospodarki lipidowej, nadciśnieniem tętniczym oraz chorobami sercowo-naczyniowymi.
Ryzyko zachorowania rośnie, jeśli w najbliższej rodzinie pojawiały się już przypadki cukrzycy, dana osoba ma zdiagnozowany stan przedcukrzycowy lub przeszła cukrzycę ciążową.
Brak aktywności fizycznej również zwiększa ryzyko.
Czy można uniknąć zachorowania na cukrzycę typu 2?
Właściwa dieta i aktywność fizyczna są bardzo skuteczne w zapobieganiu rozwojowi cukrzycy typu 2. Zaangażowanie pacjenta w zmianę stylu życia na bardziej sprzyjający zdrowiu jest nie do przecenienia w przypadku cukrzycy typu 2.
Regularna aktywność fizyczna i prawidłowa ilość tkanki tłuszczowej zmniejszają insulinooporność – jedną z kluczowych przyczyn zachorowań.
Bardzo ważne jest również wczesne reagowanie na stan przedcukrzycowy, który często poprzedza cukrzycę typu 2.
Występuje, kiedy poziom cukru we krwi jest powyżej normy, ale nie na tyle, aby móc rozpoznać cukrzycę. To stan alarmowy, który trzeba potraktować poważnie, aby chronić się przed rozwinięciem objawów cukrzycowych.
Warto wtedy jeszcze mocniej zadbać o zdrowe nawyki, regularne ćwiczenia i prawidłowe odżywianie.
Właściwe zarządzanie chorobą: wskazówki
Osoby z cukrzycą typu 2 muszą pozostawać pod regularną opieką diabetologa i regularnie sprawdzać poziom cukru we krwi. Tradycyjną metodą pomiaru jest glukometr, jednak jego używanie wiąże się z koniecznością bolesnego nakłuwania skóry.
Opracowywane są również inne metody pomiaru, m.in. Diabetomat, który określa stężenie cukru we krwi na podstawie biomarkerów cukrzycy, obecnych w oddechu.
Wystarczy wdmuchać powietrze do urządzenie, aby zmierzyć poziom cukru. Sprawdź więcej informacji na temat działania Diabetomatu.
Chorzy z rozpoznaną cukrzycą typu 2 przyjmują leki zmniejszające insulinooporność. Gdy poziom cukru we krwi stale rośnie pomimo leczenia, terapia może obejmować inne leki przeciwcukrzycowe (doustne lub wstrzykiwane).
Jeśli okaże się to nieskuteczne, oznacza to brak produkcji insuliny w trzustce, co wymaga zastosowania insuliny.
Bardzo ważne, aby pacjenci utrzymywali ciśnienie krwi i cholesterol na odpowiednim poziomie. Zalecane są również ćwiczenia fizyczne, dostosowane do indywidualnych możliwości i dieta cukrzycowa.
Powikłania cukrzycy typu 2
Z powodu powikłań cukrzycowych co 6 sekund na świecie ktoś umiera! Jeśli cukrzyca typu 2 nie jest odpowiednio leczona, może doprowadzić do:
- uszkodzenia nerwów (neuropatia cukrzycowa),
- udaru mózgu,
- demencji,
- zaburzeń czynności nerek (nefropatia cukrzycowa),
- chorób układu sercowo-naczyniowego,
- zawału serca,
- problemów ze wzrokiem,
- bezdechu sennego,
- zespołu stopy cukrzycowej,
- stanów zapalnych dziąseł,
- niealkoholowej stłuszczeniowej choroby wątroby (NAFLD),
- problemów seksualnych,
- problemów z pęcherzem,
- depresji,
- niektórych rodzajów nowotworów.
Mocno podwyższony poziom glukozy we krwi w połączeniu z niskim poziomem insuliny może doprowadzić do cukrzycowej kwasicy ketonowej (DKA).
Z kolei zbyt duża ilość insuliny, niedopasowana do diety i aktywności fizycznej może prowadzić do hipoglikemii (zbyt niskiego stężenia cukru we krwi).
Dlatego, nawet jeśli nie ma widocznych objawów, dobrze, jeśli osoby z grupy ryzyka cukrzycy typu 2 udają się na profilaktyczne badania poziomu glikemii raz w roku. To ułatwia wczesną diagnozę i szybkie wdrożenie odpowiedniego leczenia.
Cukrzycy typu 2 można zapobiegać
Cukrzyca typu 2 to najczęstszy rodzaj cukrzycy. Dobrą wiadomością jest to, że istnieją skuteczne metody zapobiegania tej chorobie lub przynajmniej opóźniania jej rozwoju.
Kluczem jest wczesne wdrażanie zmian w diecie i stylu życia, co może znacząco poprawić prognozy zdrowotne osób zagrożonych cukrzycą typu 2.
Jeśli Ty lub ktoś z Twoich bliskich zmagacie się z cukrzycą i chciałbyś wiedzieć, kiedy nieinwazyjne monitorowanie poziomu cukru z użyciem Diabetomatu będzie możliwe – skontaktuj się z nami. Poinformujemy Cię, gdy urządzenie trafi do sprzedaży.
